લોકગીત

હાજી કાસમ, તારી વીજળી[૧] રે મધદરિયે વેરણ થઇ
શેઠ કાસમ, તારી વીજળી રે સમદરિયે વેરણ થઇ
ભુજ અંજારની જાનું રે જૂતી, જાય છે મુંબઇ શે’ર
દેશ પરદેશી માનવી આવ્યાં, જાય છે મુંબઇ શે’ર
દશ બજે તો ટિકટું લીધી, જાય છે મુંબઇ શે’ર
તેર તેર જાનું સામટી જૂતી, બેઠા કેસરિયા વર
ચૌદ વીશું[૨]માંય શેઠિયા બેઠા, છોકરાંઓનો નહીં પાર
અગિયાર બજે આગબોટ હાંકી, જાય છે મુંબઇ શે’ર
બાર બજે તો બરોબર ચડિયાં, જાયછે મુંબઇ શે’ર
ઓતર દખણના[૩] વાયરા વાયા, વાયરે ડોલ્યાં વા’ણ[૪]
મોટા સાહેબની આગબોટું મળિયું, વીજને પાછી વાળ્ય
જહાજ તું તારું પાછું વાળ્ય રે માલમ આભે ધડાકા થાય
પાછી વાળું, મારી ભોમકા લાજે, અલ્લા માથે એમાન[૫]
આગ ઓલાણી ને કોયલા ખૂટ્યા, વીજને પાછી વાળ્ય
મધદરિયામાં મામલા મચે, વીજળી વેરણ થાય
ચહમાં[૬] માંડીને માલમી જોવે, પાણીનો ના’વે પાર
કાચને કુંપે કાગદ લખે, મોકલે મુંબઇ શે’ર
હિન્દુ મુસલમીન માનતા માને પાંચમે ભાગે રાજ
પાંચ લેતાં તું પાંચસે લેજે, સારું જમાડું શે’ર
ફટ ભૂંડી તું વીજળી મારાં, તેરસો માણસ જાય
વીજળી કે મારો વાંક નૈ, વીરા,લખિયલ છઠ્ઠીના લેખ
તેરસો માણસ સામટાં બૂડ્યાં, ને બૂડ્યા કેસરિયા વર
ચૂડી એ કોઠે દીવા જલે ને, જુએ જાનું કેરી વાટ
મુંબઇ શે’રમાં માંડવા નાખેલ, ખોબલે વેં’ચાય ખાંડ
ઢોલ ત્રંબાળુ ધ્રુસકે વાગે, જુએ જાનુંની વાટ
સોળસેં કન્યા ડુંગરે ચડી, જુએ જાનુંની વાટ
દેશ,દેશથી કંઈ તાર વછૂટ્યા, વીજળી બૂડી જાય
વાણિયો વાંચે ને ભાટિયા વાંચે, ઘર ઘર રોણાં થાય
પીઠી ભરી તો લાડડી[૭] રુએ, માંડવે ઊઠી આગ
સગું રુએ એનું સાગવી રુએ, બેની રુએ બાર માસ
મોટાસાહેબે આગબોટું હાંકી, પાણીનો ના’વે પાર
મોટા સાહેબે તાગ જ લીધા, પાણીનો ના’વે પાર
સાબ, મઢ્યમ[૮] બે દરિયો ડોળે,પાણીનો ના’વે તાગ
હાજી કાસમ, તારી વીજળી રે મધદરિયે વેરણ થઇ

વહેચણી- વાર્તા

📌 *વહેંચણી - એક ઉત્તમ નિર્ણય...* 

વડીલ : મગનભાભા
મોટો છોકરો : રાકેશ
વચલો : સુરેશ
નાનો : મુકેશ

*રાકેશ -*
"બાપા   ! પંચ આવ્યું છે, હવે વહેંચણી કરો. "

*સરપંચ -*
"જો ભેગા રહેવું ફાવતું ન હોય તો છોકરાઓ ને ભાગ પાડી દયો ઇ હારુ..,
હવે તમે કયો કે કયા છોકરા હારે તમે રેવાના ?"

(સરપંચે મગનભાભા ને પૂછ્યું. )

*રાકેશ  -*
"અરે એમાં હુ પૂછવાનું, ચાર મહિના મારે ન્યા, ચાર મહિના વચલા ને ન્યા ને ચાર મહિના નાનકા ને ન્યા રેશે "
*બાકી ના બે છોકરા -* હા ઠીક છે... હાલશે અમારે..

*સરપંચ*
" હાલો ત્યારે, ઇ પાકુ થઈ ગ્યુ,હવે ઘર જમીન ના ભાગ કરીએ !"

*મગનભાભા*
(અત્યાર હુધી ઉપર આકાશમાં આંખ્યું માંડીને બેઠા હતા.
અચાનક જોરથી રાડ પાડી બોલ્યા....)
"હેની વહેંચણી..?
"હેના ભાગ...?
"હેં..."
"ભાગ હુ પાડીશ, વહેંચણી હું,તમારો બાપ કરીશ,
આ ત્રણેયે પેરેલા કપડે મારા ઘરમાંથી નીકળી જાવાનું છે.."
"ચાર ચાર મહિના ની પાળીમાં, વારાફરતી મારા ઘરે આવીને રેવા આવવાનું,
અને બાકીના મહિનાની વ્યવસ્થા જેને જેમ પોહાય એમ કરી લેવી ...."

*"સંપત્તિનો માલિક હું છું "*

ત્રણેય છોકરાઓ અને પંચની બોલતી બંદ થઈ ગઈ, મગનભાભા ની વહેંચણીની નવી ભાતની  રીત હામ્ભળીને ઘણા ગલઢેરાઓની આંખ્યું પણ ખુલી .

 *આને કેવાય નિર્ણય..*

*વહેંચણી છોકરાઓએ નહિ,*
*માબાપ એ કરવી...*

🙏 🙏